13 czerwca

Jakub Kubicki urodził się w 1758 roku w Warszawie, w zamożnej rodzinie mieszczańskiej. Początkowo kształcił się w kolegium jezuickim, jednocześnie pobierając nauki u Dominika Merliniego. Następnie kontynuował edukację architektoniczną pod kierunkiem Szymona Bogumiła Zuga, by wkrótce po jej ukończeniu uzyskać angaż na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Tam ponownie trafił pod opiekę Merliniego, któremu pomagał m.in. przy projektach kościoła Ujazdowskiego. W 1790 roku został nobilitowany, a od 1806 roku pełnił funkcję budowniczego rządowego.

Kubicki pozostawił po sobie imponujący dorobek architektoniczny, który do dziś kształtuje krajobraz wielu polskich miast. W Warszawie zaprojektował m.in. Belweder, rogatki miejskie, cerkiew św. Trójcy na Podwalu oraz liczne pawilony ogrodowe w Łazienkach.

Tworzył nie tylko budowle sakralne i rezydencje, lecz również założenia urbanistyczne – m.in. plany regulacji Placu Zamkowego i Pragi, a także projekty rozbudowy Zamku Królewskiego. Pozostawił trwały ślad w historii polskiej architektury i urbanistyki. 

Kubicki działał również w Płocku, gdzie zaprojektował kilka kluczowych obiektów miejskich. Był autorem klasycystycznych rogatek warszawskich, dobrzyńskich i płońskich, a także projektu płockiego ratusza, którego budowa trwała w latach 1824–1825.

W tym roku przypada 200-lecie powstania tego budynku, który od dwóch wieków stanowi centrum administracyjne miasta.

Ratusz wzniesiono w stylu klasycystycznym, na planie zbliżonym do kwadratu. Budynek miał trzy kondygnacje: na parterze znajdowały się areszt, kasa miejska i biura; na pierwszym piętrze – pokoje rady miejskiej i prezydenta, a na drugim – jego mieszkanie. Już w 1838 roku obiekt okazał się zbyt mały, dlatego w kolejnych latach dobudowano sąsiednie kamienice (Stary Rynek 14–15 i 17). W latach 1938–1940 fasada ratusza zyskała swój obecny, jednolity wygląd. Mimo przekształceń oryginalna część środkowa autorstwa Kubickiego nadal stanowi serce budynku.

W latach 1824–1827 w Płocku powstały również tzw. rogatki warszawskie, które Kubicki zaprojektował we współpracy z Antonio Corazzim oraz ówczesnym architektem miejskim Ludwikiem Mahnem. Budynki te pełniły funkcję punktów poboru opłat celnych i drogowych przy wjeździe do miasta od strony Wyszogrodu.

Zespół rogatek tworzą dwa symetryczne budynki położone po obu stronach ulicy Wyszogrodzkiej, przy skrzyżowaniu z dzisiejszą aleją Jana Kilińskiego. Obecnie w jednym z nich mieści się Filia biblioteczna nr 2 Książnicy Płockiej.

Jakub Kubicki zmarł 13 czerwca 1833 roku. Jego twórczość – zarówno w Warszawie, jak i w Płocku – pozostaje trwałym świadectwem klasycystycznego piękna oraz funkcjonalności architektury doby Oświecenia. Dziś jego dziedzictwo nadal żyje wśród budowli, które nieprzerwanie służą lokalnym społecznościom.

Filia biblioteczna nr 2 Książnicy Płockiej
Źródła: Wikipedia, Archiwum KP