O jadalnych kwiatach, chwastach, drzewach i błogosławionych kiszonkach

Na początku był głód!

Tak apokaliptycznie zabrzmiał początek Kuchni Literackiej, na którą zaprosiliśmy w pierwszy październikowy piątek. Szefami kuchni byli Ewa Lilianna Matusiak, która przygotowała scenariusz oraz Henryk Jóźwiak, pod którego kierunkiem aktorki z Teatru Remedium Uniwersytetu Trzeciego Wieku zaprezentowały pełen humoru i ciekawostek program „A gdyby tak…bezmięsny smak? Rzecz o jadalnych kwiatach, pysznych chwastach, smakowitych drzewach i błogosławionych kiszonkach”.

Tym razem bowiem zabraliśmy uczestników Kuchni Literackiej w podróż wegetariańską, zachęcając do zmiany nawyków żywieniowych, podsuwając też pomysły, jak wykorzystać w kuchni to, co rośnie nie tylko w ogródku. Była mowa o tym, co współczesne, ale także o warzywach popularnych dawniej, np. „cukrowe i owsiane korzenie, skorzonera, dawniej zwana wężymordem ogrodowym, do kiszenia  „babia sól, kopr morski, kowniatki, sierpnik albo babia dupa”.

Jesienią „z żołędzi  i chrupiących buczyn podobno można wyczarować cuda (…), wrzosowe wino, no i nade wszystko są dostępne grzyby! A zima to czas zbioru kłączy słonecznika bulwiastego, czyli topinamburu. Wczesną zimą można jeszcze zbierać grzyby nadrzewne – boczniaki i uszaki bzowe, z których można przygotować potrawy na modłę kuchni azjatyckiej. Można zbierać igły sosny i jodły, są przecież zimozielone i też są do wykorzystania w kuchni. U schyłku zimy, czasem już w lutym,  pojawiają się leszczynowe i topolowe kotki. I też można je jeść!”

Panie z Teatru Remedium nie tylko prezentowały tekst, ale także, pod wodzą Ewy Lilianny Matusiak „na żywo” kroiły, wyciskały, miksowały, ucierały, miażdżyły, napełniały i wiązały… jarmuż, czosnek niedźwiedzi, chrzan, pokrzywę, by przybyli na literacką ucztę mogli też zabrać do domu kiszonki i pesto. Gwoździem programu była zaś zupa z pokrzyw, tak wyśmienita, że na prośbę uczestników podajemy przepis:

Zupa z pokrzyw ze świeżymi ziołami i serem grana padano (na wzór ormiański)

Składniki na ok. 4-6 osób:

• 2 spore pęczki dokładnie umytych pędów i listków pokrzywy (pełne duże sitko)
• pół pęczka natki pietruszki
• kilka gałązek świeżego lubczyku
• 1,5 litra wywaru warzywnego
• 3-4 ziemniaki
• pęczek włoszczyzny (marchew, korzeń pietruszki, seler, por)
• spora cebula
• 2-3 ząbki czosnku
• 2 łyżki oleju do smażenia
• kilka łyżek jogurtu greckiego (wedle uznania)
• 20 g tartego sera grana padano
• sok z połówki dużej cytryny
• sól morska
• pieprz czarny (może być młotkowany z kolendrą)

Przygotowanie:

1. W rondlu o głębokim dnie rozgrzewamy olej, wrzucamy pokrojoną w kostkę cebulę. Kiedy się zeszkli, dodajemy obrane i pokrojone ząbki czosnku, smażymy ok. pół minuty.
2. Dodajemy pokrojone w dużą kostkę warzywa i przesmażamy kolejną minutę. Podlewamy wywarem, gotujemy 15 minut.
3. Dodajemy dokładnie umyte listki pokrzywy i gałązki lubczyku i natkę pietruszki. Gotujemy kilkanaście minut.
4. Zupę z pokrzywy miksujemy na gładki krem.
5. Jogurt grecki łączymy z odrobiną zupy, dokładnie mieszamy, dodajemy do garnka. Zupę pokrzywową doprawiamy solą morską, świeżo mielonym pieprzem i sokiem z cytryny (powinna być delikatnie kwaskowa)
6. Zupę przed podaniem posypujemy tartym serem grana padano (lub innym „charakternym” serem

Renata Kraszewska