Płocczanin noblistą?

 

Ten zaszczyt był w zasięgu profesora Jerzego Pniewskiego, rodowitego płocczanina.

1 czerwca, w 110. rocznicę urodzin, wspominamy wybitnego naukowca, który w 1965 roku był nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki.

Odkrycie Pniewskiego (wspólnie z innym Polakiem, Marianem Danyszem) przyniosło mu światową sławę i zapoczątkowało nową dziedzinę fizyki – badanie hiperjąder.

Archiwa noblowskie pokazują, że za to odkrycie wielokrotnie był brany pod uwagę jako kandydat do Nagrody Nobla.

Jerzy Pniewski urodził się w Płocku, w rodzinie o długich tradycjach nauczycielskich. Zainteresowanie nauką towarzyszyło mu od najmłodszych lat. W dzieciństwie mieszkał w budynku Małachowianki, gdzie jego ojciec uczył matematyki. Jerzy ukończył naukę w swej „rodzinnej” szkole w 1930 roku i rozpoczął studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Pod wpływem wykładu z fizyki, wygłoszonego przez profesora Stefana Pieńkowskiego, zainteresował się także tą dyscypliną nauki. Jeszcze jako student został jego asystentem w Zakładzie Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego. Na swoim koncie miał wiele tytułów naukowych i wyróżnień (także zagranicznych), ale szczególnie cenił sobie honorowe członkostwo w Towarzystwie Naukowym Płockim.

Podczas obchodów 800-lecia Małachowianki mówił do abiturientów: „(…) wielu, uważających się już za dorosłych, rozpoczyna od narzekań i krytyki wszystkiego (…). Również nierozsądni są ci, którzy z trudnościami chcą walczyć frazesami i sloganami. A naprawdę to tylko pracą i rzetelnym zaangażowaniem się można pokonać trudności (…).” I sam według tej zasady żył.

Profesor Marian Grynberg mówił o Jerzym Pniewskim, że „(…) był człowiekiem nadzwyczajnym. Można go było lubić lub nie, ale nie można było obok niego przejść obojętnie.” Pniewski nigdy nie miał problemów z przyznaniem się do błędu, nawet wobec człowieka znacznie młodszego, jeśli został przekonany, że nie ma racji. Cechowała go też wielka życzliwość wobec ludzi. Zawsze starał się dostrzegać ich dobre strony. Dbał o swoich asystentów, o rozwój ich kariery naukowej. W opublikowanych wspomnieniach doceniał pracę, talenty i osiągnięcia swych najzdolniejszych uczniów, dzisiejszych profesorów: Ewy Skrzypczak, Andrzeja Wróblewskiego i Janusza Zakrzewskiego. W czasie strajku studenckiego w grudniu 1981 roku, tuż przed stanem wojennym, zapamiętano go, jak co dzień rano przywoził studentom z piekarni ciepłe bułeczki.

Profesor Grynberg wspominał też, że Pniewski „lubił sztuczki z kartami, umiał je robić, długo ćwiczył i pokazywał innym. Największą jego sztuką były jednak umiejętności organizacyjno-administracyjne i szczególny stosunek do drugiego człowieka.”

Sam Pniewski uważał się za optymistę i człowieka sukcesu.

Zachęcamy Was do samodzielnych poszukiwań osób nominowanych do najbardziej prestiżowej nagrody na świecie. Może odnajdziecie jeszcze innych wybitnych płocczan? Na dobry początek wrzucamy link do nominacji w dziedzinie fizyki z 1965 r.