Tadeusz Świecki

Tadeusz Świecki (1880-1945), człowiek o wielkich zasługach dla Płocka, samorządowiec, kawaler Krzyża Walecznych,  bohater 1920 r., narodowy demokrata, dwukrotny poseł na Sejm RP. Urodził się w majątku Staw k. Chełma Lubelskiego, należącym do ojca, powstańca z 1863 r. Do Płocka trafił w 1914 r., dwa lata po ślubie z Jadwigą Garczyńską.  Mieli troje dzieci. Dzięki zażyłości Świeckiego z arcybiskupem A.J. Nowowiejskim synowie Witold i Tadeusz otrzymali z jego rąk I Komunię św., a córka Irena – chrzest. Został prezesem Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, którego siedziba mieściła się przy ul. Kościuszki, w budynku obecnej Książnicy Płockiej. Podczas I wojny św. podjął pracę w organach samorządowych, później politycznych. Świecki sprzeciwił się na przykład w 1916 r. założeniu proniemieckiego czasopisma „Godziny Polskiej”. W ogóle zyskał miano „nieprzejednanego wroga Niemiec”. Był zaprzyjaźniony z gen. Hallerem.

W 1920 roku okazał się, jako prezes Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa, doskonałym organizatorem. Wziął też osobisty udział w walkach. W budynku Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego wycofujący się żołnierze pozostawili kilka karabinów. Świecki i radca TKZ zabarykadowali się w budynku i zamierzali ostrzeliwać bolszewików nacierających wzdłuż ulicy Mostowej z okien.  Po przyjeździe marszałka Piłsudskiego do Płocka w 1921 r. Tadeusz Świecki jako jeden z obrońców cywilnych odbiera KW i wygłasza powitalne przemówienie. Powie m.in. „Jednym z najgłówniejszych obowiązków każdego społeczeństwa, zwłaszcza w czasie wojny jest współdziałanie z armią”.

W 1932 r. Świecki wspólnie z Franciszkiem Wybultem wydał blisko 600-stronicowe kompendium wiedzy dla regionalistów i nie tylko „Mazowsze Płockie w czasach wojny światowej i powstania Państwa Polskiego”. Po wybuchu II wojny św. był przez dwa lata więźniem Dachau, skąd został zwolniony i cudem przeżył powrót do okupowanego kraju. Po zakończeniu wojny próbował rozpocząć gospodarowanie w niewielkim majątku żony w Sędzimirowicach. Tam zdarzył się wypadek. Podczas młocki poła płaszcza Świeckiego wkręciła się w młockarnię. Płocki działacz i bohater zmarł w 1945 r. w szpitalu w Kaliszu.

Źródła: Grzegorz Gołębiewski, Płock 1920, Warszawa 2018

Jan Świecki, Wspomnienie o Tadeuszu Świeckim w 50. rocznicę śmierci, „Notatki Płockie” 1995 nr 4(165), s. 27-29